GÜVENLİ SÜRÜŞ
Güvenli sürüş deyince ne anlıyoruz: Bir aracın, içindeki yük ve yolcu ile beraber kazasız sorunsuz, çevredekilere de zarar vermeden, bir noktadan bir noktaya götürülmesidir. Güvenli sürüşün bir çok etkeni olmasına rağmen, en önemli faktör sürücünün bizatihi kendisidir.
TRAFİKTE YAPTIĞINIZ YANLIŞLAR VE SONUÇLARI
Bundan yıllar önce Uğur DÜNDAR,Trafik şube müdürleriyle beraber bir sürücüye plaket vermişti.Bu sürücü, elli yıl boyunca şehirler arası kamyon kullanmış buna rağmen, hiç trafik cezası almamış, kayda geçen ciddi bir kazası da olmamıştı. Uğur DÜNDAR sordu: Bunca yıl bu başarıyla nasıl araç kullandınız? Yetmiş yaşındaki sürücü şu cevabı veriyordu: “Ben belki çok iyi araç kullandım ama asıl beni bunca yıllık başarıya ulaştıran, başkalarının bana yaptırabileceği hatalardan da kaçınmamdır.” Burada bu sürücünün kendi kendine güvenli sürüşün en önemli gereklerinden biri olan, DEFANSİF SÜRÜŞÜ bulduğunu görüyoruz. Defansif sürüş; probleme girmeden, hep bir an sonrasını ve olayını hesaplamak, futboldaki gibi defansa dayalı hareket ederek, gol yemeden maçı bitirmeyi garanti etmek demektir.
Güvenli sürüşe özellikle ticari araç kullanılan sürücüler açısından bakınca, güvenlik daha araç yüklenmeden, yola çıkmadan başlıyor:
-Yüke uygun araç seçilmeli,
-Taşıma sınırları aşılmamalı,
-Yük dengeli yüklenmeli ve sıkıca bağlanmalıdır, çevreye zarar vermeyecek şekilde üzeri kapatılmalıdır.
Tüm bunlar düşünüldüğünde yükü, şoförü, aracı, güzergahı iyi bilmesi ve seçmesi gereken ulaştırma büro sorumlusuna, baştan önemli bir görev düştüğünü görüyoruz.
Şoföre gelince; uyuşturucu,alkol alarak, yorgun ve uykusuz olarak kesinlikle araç kullanmamalıdır. Araç kullanma süreleri aşılmamalı, dinlenme sürelerine uyulmalıdır.Sağlık koşulları her açıdan uygun olmalıdır. Şoförün psikolojisi iyi, moral motivasyonu ve bilgi, becerisi tam olmalıdır.
Araç ile ilgili bakımlar, ayarlar zamanında yapılmalı, eskiyen parçalar orijinalleri ile değiştirilmelidir.Lastik diş derinliği, havaları standartlara uygun olmalıdır.
Sürücü yola çıkmadan yol, hava ve güzergah ile ilgili bilgiler almalı, gideceği noktayı yola çıkmadan harita ve diğer kaynaklar ile etüt etmeli, sürüş esnasında yola olan dikkatini hiç bir şeyin dağıtmasına izin vermemelidir. Konsantrasyon son derece önemlidir.
Sürücünün oturduğu mahalde iyi bir oturuş pozisyonu elde etmesi çok önemlidir. Direksiyon tutuşu ve görüş açıları, ayna ayarları daha hareket etmeden gözden geçirilmelidir.Sürücünün tüketeceği yiyecek ve içecekler kendine uyku, uyuşukluk vermeyecek şekilde olmalıdır, uyku ve ağırlık verici ilaçlardan da kaçınılması gerekir.
Emniyet kemerleri artık ticari araçlarda da bulunmaktadır, takılmalıdırlar. Seyir halinde cep telefonu kullanılmamalıdır. Araç iç ısısı yaz ve kış klima ve kalorifer yardımı ile 20 dereceye ayarlanmalıdır.
Hava koşulları: Yağmurda aracın silecekleri uygun pozisyonda çalışmalı lastikleri iyi olmalıdır. Silecek suyu yola çıkmadan kontrol edilmesi gerekenlerdendir.Takip mesafesine uyulmalıdır. Özellikle yağmurlu havalarda, ıslak ve kaygan zeminde, karlı buzlu yollarda artırılmalıdır.Birden ortaya çıkan yağmurda kayganlığın daha da artacağı ve reflekslerin yağış ortamına uyum sağlama süreci unutulmamalıdır. Kar ve buzda ya kar lastiği yada zincir kullanılmalıdır. Fren mümkün olduğu kadar az ve yumuşak kullanılmalıdır.
Ani vites küçültülmemelidir bu eylemde motor frenini devreye sokarak kaymanın artmasına yardımcı olur.
Bu gibi yol şartlarında düşük vites ve düşük hızlarda gidilmelidir.Viyadük ve köprülerde, sulama yapılan yerlerde kayganlık fazladır, buralarda diğer yollardan önce donma olabilir.Yol sathı sürekli dikkat edilmesi gerekenlerdendir. Karşıdan güneşin geldiği sürüşlerde gözlere zarar vermeyen güneş gözlüğü kullanılmalıdır.Siste sis lambaları kullanılmalı, çok yoğun siste araç kullanılmamalıdır.
Sürüş esnasında: Eğimli yollarda, vites boşa alınmamalıdır, dizel araçlarda gaz pedalına basılmadığı sürece zaten pompanın tüketimi rölanti tüketimidir. Mutlaka viteste inilmelidir. Sürücüler virajlara girmeden hız azaltarak, vites küçülterek merkez kaç kuvvetinin savurma etkisinden kaçınmış olacaklardır.Virajın içinde ani fren yapılmasının da, savrulmaya neden olduğu unutulmamalıdır. Çukur ve tümsekleri hız azaltarak dikkatli geçmelidir. Otoyollarda her açıdan daha dikkatli davranılmalı, geniş ve rahat yollar diye fevri hareket edilmemelidir. Karayollarında başkalarının yaptığı hareketlere sinirlenmemeli, onlardan etkilenip sürüş güvenliği tehlikeye atılmamalıdır. Unutmayın üç “S” kuralı sinirlenme- sakin ol- sabırlı ol.
Hız sınırlarına uyulmalıdır.Şerit kullanım kurallarına dikkat edilmeli, ağır araçlar sağ şeritten gitmelidir. Kavşaklara yaya ve okul geçitlerine,demiryolu geçitlerine, yapım bakım çalışmaları yapılan yerlere tünellere, köprülere, tepe üstlerine, virajlara gelirken mutlaka hız azaltılmalıdır. Buralardan dikkatli ve kurallara uygun geçilmelidir.Her zaman ani fren ve ani direksiyon hareketlerinden sakınılmalıdır.Sollamalar kurallara uygun ve riske girmeden yapılmalıdır. İşaretlere, kurallara harfiyen uyulmalıdır. Yayalar her an her yerden çıkabilir, tüm yayaların zihinsel özürlü, duyma veya görme özürlü olabileceği unutulmamalıdır.
Işık düzeni yasalara uygun ve sağlıklı olmalıdır.Gece şartlarında karşıdan gelen sürücünün gözlerini rahatsız etmemek için normal şartlarda yakını gösteren ışıklar tercih edilmelidir.Duraklama ve park sakıncalı ve yasak olan yerlere yapılmamalıdır. Araçlar arızalandığı veya kaza yaptığı zaman mutlaka reflektörlerle işaretlenmelidir.
İnsanlar arası etkileşimin hat safhada olduğu trafik ortamında, birbirimize saygı trafiğin ABC’si dir. Sonuç olarak şunu söyleyebiliriz: İnsan sağlığı bu dünya üzerindeki en önemli unsurdur. Binlerce insanımızın kaybedildiği, bir çoğunun yaralanıp sakat kaldığı, yüklücü maddi hasarın meydana geldiği trafik ortamında, GÜVENLİ SÜRÜŞ ne kadar önemli unutmayacağız.Probleme girmeden defansif sürüşle yüzlerin gülmesini sağlayacağız.
Aracınıza oturduğunuz da daha kontak anahtarını çevirmeden,dikiz aynasından kendinizle göz göze gelin ve kendinize bir söz verin; bu aracı içindekileri ve etraftakileri koruyarak sağlıklı bir şekilde götüreceğim diye.Unutmayın siz bizim için önemlisiniz.
Hepinize sağlıklı, kazasız huzurlu ve bol kazançlı günler dilerim.
Mustafa PALAZ
İleri sürücülük Dersleri Uzm.Öğt.
      |